Teknoloji Kafası
Sosyal Medya Yasağını Kendin Koy, İradene Yol Ver
Aşağıdaki uzantıyı tılayıp, çıkan ekrandan Chrome tarayıcımıza yükledikten sonra yasak listemizi oluşturuyoruz. Fabrika ayarlı olarak sadece Facebook, Reddit ve Twitter geliyor ama biz kendi sitelerimizi de ekleyebiliyoruz. 25 dakikalık ağacımızı diktikten sonra süre bitmeden yasak listemize girmeye çalışırsak ekrana laaap diye fotoğrafta gördüğümüz görüntü çıkıyor. Eğer “Bırak” seçeneğine basarsak “Bırakmaya emin misiniz? Bu sizin sevimli, küçük ağacınızı öldürecek.” yazısı çıkıyor. Yine bırak dersek ağaç ölüyor, siteye giriyoruz. Bazıları “Yahu çok mu umrumuzda, basar gireriz siteye diyebilir.” ama ben telefon uygulamasını da kullanmıştım ilginç bir psikoloji oluyor, gerçekten bekliyoruz. Bilgisayarı kapatıp açtığımızda dahi süre devam ediyor. Aslında bazen çalışırken Facebook’u açarsak, bir daha tam ekran bir şey izlerken alttaki görev çubuğumuz hep görünsün veya yapışkan tuşlar uyarısı ekrandan hiç gitmesin gibi caydırıcı çözümlere ihtiyacımız yok. İstediğimiz sadece girmememiz gerektiğinin hatırlatılması. Firefox’ta da çalışıyor aynı eklenti. Denemesi bedava, deneyin bakalım işinize yarayacak mı yoksa sevimli küçük ağacı öldürecek misiniz 🙂
>>> bit.ly/ssdergisi_siteleri_yasakla
Koş Koş, Her Yeri İzliyoruz J
Insecam web sitesinde dünya çapında binlerce güvenlik kamerasından canlı görüntü aktarılıyor. Bu güvenlik kameralarının ortak özelliği ise şifreye sahip olmamaları. Adamlar da açık açık ifşa ediyor güvenliksiz kameraları. Yaptıkları doğru görünmese de kendilerince standartları var. Özel hayatı ihlal edecek ev içi gibi görüntüleri yayımlamıyorlar, görüntülerle ilgili kaldırma talebi gelirse kaldırıyorlar. “Bizle iletişime bile geçmenize gerek yok, kameranıza şifre koyun yeter.” diyorlar. İran’daki bir marketin içini, Osmaniye’de bir sokağı, İngiltere’de bir berberi, İtalya’da bir pastane mutfağını izleyebiliyoruz. Kamera üreticisine, ülkelere, şehirlere, izlenen yerin ne olduğuna (örn. park alanı, tarla vs.) göre filtreleyebiliyoruz. Güvenlik olsun diye koyduğumuz kameradan bizi tüm dünyanın izlemesinden ibret almak adına sizi siteye davet ediyorum. Yunusemre belediyesinin nikâhı naklen yayımlama hizmeti (!) verdiğini hangimiz bilebilirdi ki? Videolar biraz dura dura ilerliyor ama olur o kadar.
>>> bit.ly/ssdergisi_dünyayı_izle
İstanbul’u Seyret, Gözlerin Açık
Bir önceki haberin aksine şimdi biraz daha etik kamera görüntülerine bakalım. İBB tarafından çeşitli turistik yerlerden canlı görüntüler aktarılıyor. Görüntü kalitesi gayet iyi, bakış açısı da değiştiriliyor. Yaklaşık 30 kamera var. Mesela Kapalı Çarşı’dan, Emirgan’dan, İstiklal Caddesi’nden, Kadıköy’den canlı videolar var. Neden bunlara bakalım derseniz, bir yere gitmeden önce hava nasıl veya çok mu kalabalık gibi sorularımıza cevap bulmak için bakabiliriz. Tabii turistler için daha çok anlam ifade ediyor olabilir bu kameralar.
>>> bit.ly/ssdergisi_istanbulu_seyret
Ne Memleketi? Biz Dünyanın Radyosunu Dinliyoruz
Radio Garden üzerinden dünyanın değişik yerlerindeki binlerce radyo istasyonu canlı olarak dinlenebiliyor. Gidip müzik dinleyin diye demiyorum ama haritada dolaşmanızı isterim. Yeşil noktalar şehirleri falan ifade ediyor. Oraya gelince oradaki istasyonlar sağ altta çıkıyor. Genel olarak müzik olsa da haber kanalları da oluyor. Filistin’den de yayın var, Amerika’dan da, Tayvan’dan da, Suudi Arabistan’dan da. Site inceleme yapmak için oldukça iyi. X halkı ne dinliyormuş öğrenmek isteyenler, Y yabancı dilimi geliştirmek istiyorumcular kendilerine bir şeyler bulabilir. Mesela ben dolanırken okyanusun ortasındaki ufacık Nauru ülkesinin radyosunu gördüm. İngilizce konuşuyorlardı. Radio Garden’ın telefon uygulamaları da var, serviste uyumamamız için bir sebep daha.
>>> bit.ly/ssdergisi_radyo_dinle
Uydudan Farklı Bir Bakış At Dünyaya
Sentinel Hub devasa miktardaki uydu verisini işlemeye yarayan bir oluşum. Üye bile olmadan uydu görüntüleri veren EO Browser’ı kullanmak mümkün. Ücretsiz üye olunca bazı ek özellikler veriyor mesafe ölçümü, farklı görüntüleri birleştirip animasyon olarak indirme, daha yüksek çözünürlüklü indirme gibi. Ücretli versiyonları hem daha fazla bilgi veriyor hem de bu bilgiyi ticari olarak kullanmaya izin veriyor. Değişik uydulardan kaynaklarımızı alıyoruz. Mesela kimi uydunun görüntülerinin çözünürlüğü daha iyi ama daha fazla günde 1 görüntü veriyor. Kimisi 3 günde 1 görüntü veriyor ama görüntü kalitesi çok iyi değil, yaklaşınca kare kare oluyor. Kaynağımızı seçtikten sonra ekranda açtığımız yer ile ilgili farklı zamanlarda çekilmiş uydu görüntüleri geliyor. Örneğin bir yerin 3-4 sene önceki hâli ile şimdikini arka arkaya koyup ortamlarda tespit kasabiliriz. Sizin için 3. Havalimanı’nın Temmuz 2017 ve Temmuz 2019’da alınmış görüntülerini bırakıyorum. İpuçları: Uydu olarak Sentinel 2’yi alın, bulut filtresini de iyi ayarlayın bazen bulut, görüşü epey engelliyor. Twitter’da bazı hesaplar var, hobi olarak çekilen fotoğrafları, uydu görüntüleri ile karşılaştırıp nerede çekildiğini buluyorlar (Bknz: geolocation). Askerlerin çatışma alanından fotoğraf çekip paylaşmasının neden tehlikeli olduğunu tahmin edebiliyorsunuz değil mi?
>>> bit.ly/ssdergisi_uydudan_bakış
Teknoloji Kafası Okursa: Daha Yeni Başlıyor/Faruk Eczacıbaşı
Hayatın akışı içerisinde geçiş dönemleri olur. Bu dönemlere şahit olanların bazıları akışında yaşar ve ölürler. Hemen hiçbir şeyin de farkında olmadan ölüp giderler. Bazıları ise bu döneme şahit olmanın verdiği sorumluluk duygusuyla hareket ederler ve tarihe not düşerler. Şu an içinden geçtiğimiz dönem tam da böyle bir dönem. Fakat bir sorunumuz var: Birçoğumuz aslında nasıl bir tarihî kırılmanın eşiğinde olduğumuzdan, teknolojinin karanlık yüzünün neleri gizlediğinden, aşırı otomatize olan endüstrinin bizlere nerelere mal olacağından vs habersiz. Faruk Eczacıbaşı şahit olduğu tarihe not düşmek istemiş ve ortaya çok faydalanacağınız bir kitap çıkmış. Bu gelişmelere bir de Faruk Eczacıbaşı’nın gözünden bakmaya ne dersiniz?